9/10/11

Xρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια: Τρίτη αιτία θανάτου έως το 2020

Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) προσβάλει 210 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως και προβλέπεται ότι θα συνιστά την τρίτη συχνότερη αιτία θανάτου έως το 2020. Περισσότερα από 12 εκατομμύρια άτομα ή το 7% του ενήλικου πληθυσμού διαγιγνώσκονται με ΧΑΠ στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ 12 ακόμα εκατομμύρια άτομα πιθανότατα πάσχουν από τη νόσο χωρίς να έχουν, ωστόσο, διαγνωστεί.

Στην Ευρώπη, εκτιμάται ότι προσβάλλεται το 4-70% των ενηλίκων. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.), προβλέπεται ότι ο συνολικός αριθμός θανάτων από ΧΑΠ θα αυξηθεί κατά περισσότερο από 30% μέσα στα επόμενα 10 χρόνια, εκτός αν ληφθούν άμεσα μέτρα για τη μείωση των παραγόντων κινδύνου.

Σύμφωνα με την έρευνα COPD Uncovered: An international survey on the impact of chronic obstructive pulmonary disease (COPD) on a working age population, οι ασθενείς με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) χάνουν κατά μέσο όρο ετησίως 1.800 δολάρια Η.Π.Α. από το εισόδημά τους ως άμεσο αποτέλεσμα της νόσου τους, πόσο το οποίο αντιστοιχεί σε εκτιμηθείσα ισόβια απώλεια της τάξεως των 20.000 δολαρίων Η.Π.Α. κατ’ άτομο. Επιπλέον, σχεδόν ένα στα πέντε άτομα 45-67 ετών με ΧΑΠ αναγκάζεται να συνταξιοδοτηθεί πρώιμα λόγω της κατάστασής του, προκαλώντας αυξημένη δαπάνη χρήσης πόρων υγείας, μειώνοντας το ποσοστό με το οποίο συμβάλλει στις φορολογικές και συνταξιοδοτικές του εισφορές και αυξάνοντας τα επιδόματα αναπηρίας για την κυβέρνηση της χώρας του.

Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) είναι μια προοδευτική, απειλητική για τη ζωή νόσος, η οποία σχετίζεται με το κάπνισμα, την ατμοσφαιρική ρύπανση ή την έκθεση σε ρυπογόνους παράγοντες στον χώρο της εργασίας, τα οποία προκαλούν την παρεμπόδιση της κυκλοφορίας του αέρα στους πνεύμονες προκαλώντας σημαντική δυσκολία κατά την αναπνοή (δύσπνοια). Με την πάροδο του χρόνου, η νόσος επηρεάζει δυσμενώς την ενεργητικότητα του ασθενούς.

Η κύρια αιτία της ΧΑΠ είναι το κάπνισμα. Οι γυναίκες και οι άνδρες καπνιστές είναι 13 και 12 φορές αντίστοιχα πιθανότερο να καταλήξουν από τη ΧΑΠ σε σχέση με τους μη καπνιστές. Ωστόσο, το κάπνισμα δεν είναι η μοναδική αιτία της ΧΑΠ ενώ σε ορισμένες περιοχές του κόσμου μπορεί να μην συνιστά καν σημαντική αιτία. 

Παλαιότερα, η ΧΑΠ ήταν συχνότερη στους άνδρες αλλά πλέον προσβάλλει εξίσου άνδρες και γυναίκες. Αυτό οφείλεται στα αυξημένα ποσοστά καπνίσματος που παρατηρούνται στις γυναίκες και στον υψηλότερο κίνδυνο έκθεσης σε μολυσμένο αέρα σε οικιακό περιβάλλον (όπως π.χ. σε συμπαγή υγρά που χρησιμοποιούνται για το μαγείρεμα ή τη θέρμανση). 

Τα συχνότερα συμπτώματα της ΧΑΠ είναι η δύσπνοια, τα μη φυσιολογικά πτύελα (μείγμα σιέλου και βλέννης στον αεραγωγό), ο χρόνιος βήχας, ο συριγμός και το σφίξιμο στο στήθος. Όσο επιδεινώνεται η νόσος, καθημερινές δραστηριότητες, όπως είναι το ανέβασμα μιας μικρής σκάλας κλιμακοστασίου, μπορεί να δυσκολέψουν σημαντικά. 

Η ΧΑΠ μπορεί να διαγνωστεί με μια απλή εξέταση, η οποία ονομάζεται «σπιρομέτρηση» και η οποία μετρά την ποσότητα του εισπνεόμενου και εκπνεόμενου αέρα, καθώς και την ταχύτητα της εκπνοής του αέρα. Τα περισσότερα άτομα με ΧΑΠ δεν διαγιγνώσκονται μέχρι να προχωρήσει σημαντικά η νόσος. Οι ιατροί μπορεί να θεωρήσουν ότι το άτομο μπορεί να πάσχει από ΧΑΠ και να πραγματοποιήσουν σπιρομέτρηση, αν το άτομο εμφανίζει οποιονδήποτε από τους παρακάτω δείκτες σε ηλικία άνω των 40 ετών: 

  1. Χρόνιος βήχας
  2. Παραγωγή φλέγματος
  3. Δύσπνοια, η οποία επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου και η οποία εκδηλώνεται εντονότερα με την άσκηση και είναι παρούσα σε καθημερινή βάση 
  4. Ιστορικό έκθεσης σε καπνό τσιγάρου, σκόνη και χημικά στον χώρο εργασίας, καπνό από υγρά που χρησιμοποιούνται σε μαγειρικές εστίες ή θερμαντικές συσκευές.

Επί του παρόντος δεν υπάρχει θεραπεία για τη ΧΑΠ. Επομένως, ο κύριος στόχος της θεραπείας είναι η ανακούφιση των συμπτωμάτων και η πρόληψη των επιπλοκών ή/και της επιδείνωσης της νόσου με ελάχιστες ανεπιθύμητες ενέργειες.

Τα βρογχοδιασταλτικά που χαλαρώνουν και ανοίγουν τους αεραγωγούς στους πνεύμονες παίζουν ουσιαστικό ρόλο στη συμπτωματική αντιμετώπιση της ΧΑΠ. Τα περισσότερα βρογχοδιασταλτικά λαμβάνονται με συσκευή εισπνοής. Ανάλογα με τη σοβαρότητα της νόσου, μπορεί να συνταγογραφηθούν βρογχοδιασταλτικά βραχείας ή μακράς δράσης. 

Στις επιπλέον θεραπείες περιλαμβάνονται τα αντιβιοτικά, η χορήγηση οξυγόνου, η πνευμονική αποκατάσταση και η χειρουργική επέμβαση. Στους ασθενείς με ΧΑΠ χορηγούνται, επίσης, εμβόλια για την πνευμονία και τη γρίπη. Σε γενικές γραμμές, οι ασθενείς με ΧΑΠ θα πρέπει να ακολουθούν ένα υγιεινό τρόπο ζωής, να κάνουν γυμναστική και να αποφεύγουν τον καπνό του τσιγάρου και άλλους ατμοσφαιρικούς ρύπους. 

Επιστημονικές εξελίξεις

Οι μελέτες GLOW1 και GLOW3 δείχνουν ότι ο ερευνητικός παράγοντας NVA237 (βρωμίδιο γλυκοπυρρονίου) αύξησε σημαντικά την πνευμονική λειτουργία των ασθενών συγκριτικά με το εικονικό φάρμακο με ταχεία έναρξη της δράσης κατά την πρώτη δόση, ενώ επίσης αύξησε την αντοχή κατά την άσκηση. Το NVA237 είναι ένα νέο φάρμακο της τάξης των αντιμουσκαρινικών μακράς δράσης (LAMA) που παρέτεινε σημαντικά τον χρόνο έως την πρώτη μέτρια/σοβαρή παρόξυνση της ΧΑΠ και μείωσε τη σχετιζόμενη με αυτή νοσηλεία

Στο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ERS) παρουσιάστηκαν επίσης νέες ομαδοποιημένες αναλύσεις δεδομένων, οι οποίες επιβεβαιώνουν την αποτελεσματικότητα της ινδακατερόλη, ενός βήτα2-αγωνιστή μακρά δράσης (LABA), ο οποίος έχει εγκριθεί σε περισσότερες από 60 χώρες ως θεραπεία συντήρησης της ΧΑΠ. Η ινδακατερόλη είναι η μόνο θεραπεία για τη ΧΑΠ που παρέχει κλινικά σχετική 24ωρη βρογχοδιαστολή σε συνδυασμό με ταχεία έναρξη δράσης σε διάστημα πέντε λεπτών μετά από τη χορήγηση της πρώτης δόσης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου